|
“Mến Chúa và yêu tha nhân như chính ḿnh - đó là tóm lược
tất cả Lề Luật và Ngôn sứ” - Chúa Giêsu khẳng định với chúng
ta như vậy. Như thế, đức ái – vừa quy hướng về Chúa, vừa quy
hướng về tha nhân – là một giới răn duy nhất và là nền tảng
cho đời sống Kitô hữu. Đó cũng là bản chất và là nền móng
cho đời sống Đức tin. Đời sống Kitô hữu là sự tham dự vào
chính bản tính của Thiên Chúa, Hữu thể siêu việt. “Thiên
Chúa là T́nh yêu” như thánh Gioan tác giả Tin Mừng lặp đi
lặp lại nhiều lần để giúp chúng ta nhận ra bản tính của
Thiên Chúa. T́nh yêu bao trùm đời sống Kitô hữu. Đó là một
t́nh yêu duy nhất, nhưng được diễn tả ở hai chiều kích:
Thiên Chúa và tha nhân. Hai chiều kích này như hai mặt của
một tấm huân chương, không thể có mặt này mà thiếu mặt kia.
Mến Chúa mà không yêu tha nhân sẽ là ảo tưởng lư thuyết; yêu
tha nhân mà không mến Chúa sẽ mất đi chiều kích siêu nhiên
và có thể chỉ dừng lại ở t́nh yêu vụ lợi.
Lời Chúa trong sách Xuất Hành đưa ra những vụ việc cụ thể,
liên quan đến người ngoại kiều, người nghèo và người mắc nợ.
Trong mọi trường hợp, phải đặt t́nh yêu tha nhân lên trên
hết. Phải đối xử với tha nhân như những nhân vị, những con
người chứ không phải đồ vật. Thiên Chúa khẳng định: Ngài
đứng về phía những người đau khổ để bênh vực họ. Ai xúc phạm
người nghèo, người ngoại kiều hay người mắc nợ là xúc phạm
chính Chúa, v́ Ngài là Đấng nhân từ.
Bất cứ người Do Thái nào khi nghe lời tuyên bố của Chúa
Giêsu trong Tin Mừng hôm nay đều dễ dàng nhận ra đó là giáo
huấn của Cựu ước. Quả vậy, lệnh truyền “Ngươi phải yêu mến
Thiên Chúa của ngươi hết ḷng, hết linh hồn và hết trí khôn
ngươi” đă được Thiên Chúa phán qua ông Môisen và được ghi
trong sách Đệ nhị Luật (x. Đnl 6,4-5). Đây cũng là lời kinh
mà những người Do Thái đạo đức lặp lại mỗi lúc khởi đầu một
ngày mới, được gọi là lời kinh “Shema Israel – Hăy nghe đây,
Israel”. Lời kinh này giúp họ hướng ḷng lên Chúa và chuyên
tâm thực thi giáo huấn của Ngài. Theo quan niệm thời bấy giờ,
con người được cấu thành bởi ba yếu tố: trái tim, linh hồn
và tâm trí. Yêu Chúa hết ḷng, hết linh hồn và hết trí khôn
tức là dành cho Chúa một t́nh yêu trọn vẹn, không san sẻ và
không tính toán, nhưng hoàn toàn quy thuận về Chúa.
Lệnh truyền “Ngươi phải yêu người thân cận như chính ḿnh”
cũng đă được ghi trong sách Lêvi (x. Lv 19,18). Đối với Chúa
Giêsu, giới răn này cũng giống giới răn trước và không thể
tách rời. Đây chính là một trong những điểm ưu việt trong
giáo huấn của Chúa Giêsu. Thông thường, khi so sánh giá trị
giữa hai thực tại, người ta xếp hạng thứ nhất và thứ nh́. Ở
đây, Chúa Giêsu không xếp hạng như thế. Nếu Người gọi giới
răn mến Chúa là giới răn
trọng nhất và là giới răn thứ nhất, th́ yêu người
là giới răn cũng giống
như giới răn trước, tức là có giá trị ngang nhau.
Mến Chúa yêu người là một giới răn duy nhất hướng tới hai
đối tượng, hai chiều kích. Hai chiều kích này bổ túc cho
nhau và làm nên ḷng mến hoàn hảo. T́nh yêu dành cho Chúa là
t́nh yêu không biên giới (hết ḷng); t́nh mến dành cho tha
nhân được đo lường bằng t́nh yêu mà người ta muốn người khác
làm cho ḿnh, “yêu người như ḿnh ta vậy”. Mến Chúa yêu
người cũng là chu toàn Lề Luật và truyền thống Ngôn sứ. Đây
là mối bận tâm lớn nhất của những người Do Thái mộ đạo. Họ
lo làm sao để thực hành những quy định của Lề Luật và giáo
huấn của các ngôn sứ. Đó chính là con đường nên hoàn thiện
trước mặt Chúa. Đối với Chúa Giêsu, con đường nên hoàn thiện
trở thành đơn giản hơn và ai cũng có thể thực hiện được, đó
chỉ là mến Chúa yêu người.
Ḷng mến làm nên sức sống của một cộng đoàn Kitô hữu. Thánh
Phaolô diễn giải điều này khi ngài có những nhận định rất
tích cực đối với t́nh bác ái của cộng đoàn tín hữu
Thessalonica (Bài đọc II). Vị Tông đồ xác nhận rất nhiều
việc tốt lành mà cộng đoàn này đă thực hiện, và như thế, họ
đón tiếp chính Chúa Kitô. Thánh nhân cũng ca ngợi cách thức
cộng đoàn này đă sống trong t́nh yêu Chúa. Khi làm như thế,
“anh em trở nên những mẫu mực cho mọi tín hữu… đâu đâu người
ta cũng nghe biết ḷng tin anh em đặt vào Thiên Chúa, khiến
chúng tôi không cần phải nói ǵ nữa”. Hai mươi thế kỷ đă
qua, chứng từ đức tin và t́nh mến thể hiện trong cuộc sống
của các Kitô hữu Thessalonica là gợi hứng cho những cộng
đoàn tín hữu hôm nay.
Trong tháng Mười, chúng ta cùng nh́n lên Đức Trinh nữ Maria.
Mẹ là mẫu mực của các tín hữu. Cuộc sống trần gian của Đức
Trinh nữ hoà quyện niềm vui và đau khổ, nhưng Mẹ vẫn luôn
luôn trung thành và tín thác vào Chúa. Mẹ là người thực sự
“yêu Chúa hết ḷng, hết linh hồn và hết trí khôn”. Những lúc
gian khổ của đời Mẹ như khi gian nan cơ cực tại Be Lem, khi
trốn sang Ai Cập, và nhất là vào giờ phút đứng dưới chân
thập giá. Trong mọi hoàn cảnh Đức Trinh nữ thành Nagiarét
vẫn kiên trung, can đảm, cậy trông và một ḷng mến Chúa. Xin
Mẹ dạy chúng ta mến Chúa yêu người, như một t́nh yêu duy
nhất, toả hương thơm ngát trong cuộc đời. |
|