|
TIN
MỪNG (Lc 1: 39-45)
Trong sách Tin Mừng Lu-ca, chuyện tích Viếng Thăm
tiếp liền sau chuyện tích Truyền Tin, như vậy, lời
chào của sứ thần tiếp liền theo sau lời chào của bà
Ê-li-sa-bét. Rất sớm các Ki-tô hữu đă liên kết hai
lời chào này. Chúng ta gặp thấy chúng trong những
bản văn thuộc thế kỷ thứ năm: “Kính mừng Ma-ri-a đầy
ơn phúc. Thiên Chúa ở cùng bà. Bà có phúc lạ hơn mọi
người nữ”. Đây sẽ là khởi điểm của kinh Kính Mừng.
1. Đức Ma-ri-a vội vă lên đường
Lư do đầu tiên của việc “Đức Ma-ri-a vội vă lên
đường” có thể nhằm kiểm chứng những lời sứ thần đă
nói cho Mẹ biết rằng chị họ của Mẹ, tuy đă già rồi
mà cũng đă được cưu mang một người con trai. Đây là
một “dấu lạ” đă được ban cho Mẹ để nâng đỡ mặc khải
làm xáo động cuộc đời của Mẹ và cho Mẹ hiểu rằng đối
với Thiên Chúa không có ǵ là không thể. Nhưng đây
không là lư do chính yếu. Đức Ma-ri-a đă tin rồi; Mẹ
đă không một mảy may nghi ngờ ǵ về sứ điệp của
thiên sứ; sự vội vă của Mẹ là diễn tả niềm vui của
Mẹ; Mẹ muốn đi chúc mừng người chị họ của Mẹ và chia
vui với chị v́ được làm mẹ như một thiên ân trong
khi bà chị này không c̣n một chút hy vọng ǵ. Chắc
chắn Đức Ma-ri-a cũng muốn giúp đỡ bà chị họ của
ḿnh “nay đă có thai được sáu tháng”. Quả thật,
thánh kư viết ở cuối chuyện tích của ḿnh: “Bà
Ma-ri-a ở lại với bà Ê-li-sa-bét độ ba tháng”, nghĩa
là cho đến khi con trẻ chào đời.
2. Niềm vui thời Thiên Sai
Đức Ma-ri-a “vào nhà ông Da-ca-ri-a và chào hỏi bà
Ê-li-sa-bét”. V́ là vai em nên Đức Ma-ri-a là người
đầu tiên chào hỏi bà chị họ ḿnh. Nhưng đột nhiên
vai tṛ của hai chị em bị đảo ngược. Dưới tác động
của Chúa Thánh Thần, bà Ê-li-sa-bét phát hiện bí mật
của người em họ ḿnh và thốt lên lời “Chúc Tụng”: “Em
được chúc phúc hơn mọi người nữ!”. Đây là cách
thức người Do thái diễn tả tuyệt đối mà chúng ta gặp
thấy nhiều lần trong Cựu Ước (Tl 5: 24; Gđt 15: 10):
Đức Ma-ri-a là người nữ tuyệt vời nhất bởi v́ Mẹ
được Thiên Chúa chọn làm Mẹ Đấng Cứu Thế.
“Người con em đang cưu mang cũng được chúc phúc. Bởi
đâu tôi được Thân Mẫu Chúa tôi đến với tôi thế này?” Danh
hiệu “Chúa tôi” thường được dành riêng cho Đức Chúa,
tuy nhiên cũng được gán cho Đấng Thiên Sai trong vài
bản văn ngôn sứ. Chắc hẳn bà Ê-li-sa-bét không nghi
ngờ ǵ về thần tính của Đấng Thiên Sai; nhưng chính
xác hơn, các Ki-tô hữu tiên khởi sẽ dùng danh hiệu
này cho Đức Ki-tô để tuyên xưng thần tính của Ngài.
Danh xưng “Thân Mẫu Chúa tôi” chắc chắn là nền tảng
cho tước hiệu đầu tiên mà Giáo Hội sau này dùng để
tôn vinh Đức Ma-ri-a, “Theotokos”, Mẹ Thiên Chúa,
cũng như h́nh thành nên phần thứ hai của kinh Kính
Mừng: “Thánh Ma-ri-a Đức Mẹ Chúa Trời…”.
“Em thật có phúc, v́ đă tin rằng Chúa sẽ thực hiện
những ǵ Người đă nói với em”. Đây là mối phúc
đầu tiên của Tân Ước. Ân phúc này liên quan đến ḷng
tin của Đức Ma-ri-a đă được thể hiện ở nơi biến cố
Truyền Tin qua tiếng xin vâng tṛn đầy của Mẹ (Lc 1:
38).
Thánh Lu-ca quy tụ vào trong lời chúc tụng của bà
Ê-li-sa-bét (1: 42-45) hai ân phúc của Đức Ma-ri-a:
phúc được làm Mẹ Đấng Cứu Thế và phúc v́ đă tin vào
mọi lời Chúa phán. Chính hai ân phúc này mà thánh kư
chủ ư tách rời ra ở 11: 27-28, ở đó một người phụ nữ
giữa đám đông ca ngợi người mẹ của Đức Giê-su: “Phúc
thay người mẹ đă cưu mang và cho Thầy bú mớm” và
Đức Giê-su đáp trả: “Đúng
hơn phải nói rằng: Phúc thay kẻ lắng nghe và tuân
giữ lời Thiên Chúa”. Ở nơi Đức Ma-ri-a hai ân
phúc này trở thành một: ngay khi tin rằng mọi lời
Thiên Chúa phán sẽ được thực hiện, Đức Ma-ri-a trở
thành Mẹ của Đấng Cứu Thế. Rơ ràng đức tin của Mẹ là
điều kiện tất yếu nhất cho mọi lời Chúa phán được
thực hiện.
3. Bài ca “Ngợi Khen” (Mangificat)
Tất cả lời chào của bà Ê-li-sa-bét tràn đầy niềm vui
thời Mê-si-a. Đức Ma-ri-a được công bố là có phúc;
niềm hạnh phúc ở với bà Ê-li-sa-bét, đứa con trong
bụng bà đă nhảy lên vui sướng. Sứ thần cũng đă nói: “Mừng
vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng” và Đức Trinh Nữ
xướng lên bài ca “Ngợi Khen” của ḿnh. Đây là bài
thánh ca thứ nhất trong bốn bài thánh ca trong Tin
Mừng Thời Thơ Ấu theo thánh Lu-ca. Bài thánh ca này,
mô phỏng bài thánh ca của bà An-na (1Sm 2: 1-10),
gồm có ba phần:
- Phần thứ nhất (1: 46-50): Đức Ma-ri-a ngợi khen
Thiên Chúa v́ đă đoái thương ban cho Mẹ được làm Mẹ
Đấng Mê-si-a, dù Mẹ chỉ là phận nữ t́ hèn mọn, chẳng
có công trạng ǵ.
- Phần thứ hai (1: 51-53): một sự đảo ngược cảnh
sống và bậc thang giá trị vào thời Thiên Sai giữa
những người thấp hèn, bị áp bức chà đạp và những kẻ
quyền thế kiêu căng, tự cao tự đại.
- Phần kết (1: 54-55): Đức Ma-ri-a cảm tạ Thiên Chúa
v́ Người vẫn hằng trung tín với những ǵ Người đă
hứa.
Thánh Lu-ca là thánh kư gợi lên rơ nét nhất niềm vui
cứu độ được đem đến cho loài người qua biến cố Đấng
Thiên Sai ngự đến. Ngoài ra, chuyện tích Viếng Thăm
của thánh kư đem đến một lời chứng quư giá về tâm
t́nh cảm tạ tri ân của người Ki-tô hữu tiên khởi đối
với đức tính cao vời khôn sánh của “Thân Mẫu Chúa
chúng ta”. |
