I. HỌC LỜI CHÚA
1.TIN MỪNG: Lc 3,15-16.21-22
(15) Hồi đó, dân đang trông ngóng, và trong thâm tâm, ai
nấy đều tự hỏi về ông Gio-an: Biết đâu ông chẳng
phải là Đấng Mê-si-a! (16) Ông Gio-an trả lời mọi
người rằng: “Tôi, tôi làm phép rửa cho anh em bằng
nước. Nhưng có Đấng mạnh thế hơn tôi đang đến. Tôi
không đáng cởi quai dép cho Người. Người sẽ làm phép
rửa cho anh em trong Thánh Thần và Lửa”. (21) Khi toàn
dân chịu phép rửa, Đức Giê-su cũng chịu phép rửa.
Sau đó, đang khi Người cầu nguyện, thì trời mở ra
(22) và Thánh Thần ngự xuống trên Người như chim bồ
câu. Lại có tiếng từ trời phán rằng: “Con là Con
của Cha. Ngày hôm nay, Cha đã sinh ra Con”.
2.Ý CHÍNH:
Bài Tin mừng hôm nay được chia làm hai phần: Trong
phần đầu: dân chúng thắc mắc và nghĩ Gio-an có lẽ
là Đấng Mê-si-a. Nhưng ông đã khiêm tốn phủ nhận điều
này và còn giúp họ phân biệt giữa phép rửa bằng
nước sông do ông làm khác với phép rửa trong Thánh
Thần và Lửa do Đấng Thiên Sai sẽ thực hiện. Trong
phần hai: Khi Đức Giê-su vừa chịu phép rửa do Gio-an
thực hiện thì một cuộc Thần hiện đã xảy ra: Chúa
Cha giới thiệu Đức Giê-su chính là Người Con độc
nhất được sinh ra trước mọi thời gian và được Chúa
Cha rất mực yêu quý..
3.CHÚ THÍCH:
- C 15-16: + Đấng
Mê-si-a: Mê-si-a trong tiếng Do thái có
nghĩa là Đấng Thiên Sai. Từ Mê-si-a này mang nặng ý
nghĩa về mặt chính trị ái quốc cực đoan. Mê-si-a
đồng nghĩa với Chris-tos trong tiếng Hy lạp hay Ki-tô
tiếng La tinh, nghĩa là “Người được Chúa xức dầu”
(x. Lc 22,67; 23.3). Về sau tại An-ti-o-ki-a, lần đầu
tiên các tín hữu đã được gọi là Ki-tô hữu, nghĩa
là người thuộc về Đức Ki-tô (x Cv 11,26). +
Cởi quai dép: Là hành vi của các nô lệ
người ngoại quốc. +
Làm phép Rửa trong Thánh Thần: Ở đây và
trong sách Công vụ (1,5;11,16), Lu-ca phân biệt giữa
phép rửa bằng nước do Gio-an thực hiện với phép rửa
thanh tẩy bằng quyền năng Thánh Thần. Phép rửa mới
này sẽ được khai diễn vào lễ Ngũ Tuần khi Thánh
Thần lấy hình ngọn lửa hiện xuống trên đầu mỗi tông
đồ hay môn đệ của Đức Giê-su. +
Lửa: “Lửa” tượng trưng tác động của
Chúa Thánh Thần thanh luyện tâm hồn các tín hữu,
đang khi “nước” chỉ có tác dụng để tẩy rửa bên
ngoài thân xác mà thôi (x. 1 Pr 1,7). Câu này tiên báo
việc Chúa Thánh Thần sẽ tác động trên các tông đồ
vào lễ Ngũ Tuần, tức ngày thứ mười sau khi Chúa lên
trời (x. Cv 2,3-4).
- C
21-22: + Đức Giê-su
cũng chịu phép rửa: Người khiêm tốn hòa
nhập vào đoàn người sám hối đang xếp hàng lần lượt
xuống sông Gio-đan để được Gio-an làm phép Rửa thanh
tẩy cho +
Đang khi Người cầu nguyện: Lu-ca thường
ghi nhận những lần Đức Giê-su cầu nguyện trước các
biến cố quan trọng (5,16; 6,12; 9,18.28-29). +
Trời mở ra: Tin mừng Mác-cô viết: “Các
tầng trời xé ra” (Mc 1,10). Còn ở đây Lu-ca viết:
“Trời mở ra” có vẻ nhẹ nhàng hơn. Đức Giê-su chấm dứt
thời kỳ Cựu ước của Do thái giáo và bắt đầu một
kỷ nguyên mới là thời kỳ Tân ước. Từ đây trời đất
đã giao hòa. Cửa Trời không còn đóng lại, nhưng đã
được mở ra (x. Cv 7,56). +
Thánh Thần ngự xuống trên Người dưới hình dáng như
chim bồ câu: Chim bồ câu là hình dáng mà
Thánh Thần mượn khi muốn cho người phàm xem thấy. Đây
cũng là hình ảnh nhắc lại cuộc tạo dựng vào lúc
khởi nguyên, báo hiệu một cuộc tạo thành mới (x. St
1,2). Trong biến cố đại hồng thủy thời No-e, chim bồ
câu cũng báo trước về một thế giới mới (x. St 8,8).
Cuối cùng, chim bồ câu ở đây còn bao hàm một ý
nghĩa nữa là: Thần Khí đã xức dầu thiêng liêng cho
Đức Giê-su (x. Cv 10,38), để tấn phong Người là Đấng
Mê-si-a (x. Mt 12,18). +
“Con là Con của Cha. Ngày hôm nay Cha đã sinh ra Con”: Đây
là Lời Chúa trích trong Thánh kinh (x Tv 2,7 ; Cv 13,33
; Dt 1,5). Qua lời này, Đức Giê-su được Chúa Cha tấn
phong làm Đấng Mê-si-a và bắt đầu sứ mệnh cứu độ
dân Chúa. Cũng qua câu này, Thiên Chúa mặc khải mầu
nhiệm quan trọng: “Đức Giê-su là Con Một Thiên Chúa”
(x. Lc 1,35).
4.CÂU HỎI: 1) Ý nghĩa của từ Ki-tô và Ki-tô hữu là
gì? Các tín hữu của Chúa Giê-su lần đầu tiên được
gọi là Ki-tô hữu tại đâu? 2) Phân biệt phép rửa của
Gio-an và phép rửa tội của Đức Giê-su giống và khác
nhau thế nào? 3) “Lửa” trong câu Lc 3,16 có ý nghĩa ra
sao và tiên báo về điều gì? 4) Tại sao Đức Giê-su là
Đấng vô tội mà lại đứng xếp hàng chung với các tội
nhân để xin Gio-an làm phép rửa? 5) Câu nào cho thấy
Đức Giê-su đã được Chúa Cha tấn phong làm Đấng
Mê-si-a?
II. SỐNG LỜI CHÚA:
1.LỜI CHÚA: “Con là Con Cha. Cha hài lòng về Con” (Lc
1,35)
2.CÂU CHUYỆN:
1) SẴN SÀNG BỊ TÉ NGÃ ĐỂ ĐƯA KHÁCH QUÝ VÀO BÀN
TIỆC:
Một vị quan lớn mở tiệc mời nhiều người đến dự. Tất cả các
người được mời đều ăn mặc sang trọng và dùng xe đi đến.
Trong số ấy có một vị khách già cả yếu đuối. Rủi thay,
v́ già yếu nên khi xuống xe ông cụ đă bị trượt chân té ngã
vào vũng bùn. Khách đến dự tiệc thấy vậy phá lên cười. Xấu
hổ và cảm thấy ḿnh không xứng đáng dự tiệc với quần áo
như vậy, ông quyết định quay về. Gia nhân nài nỉ cách mấy
ông cũng nhất định không chịu ở lại. Khi đó vị quan chủ
tiệc được gia nhân báo tin đã vội đi tới chỗ vị khách
kia, rồi cũng cố t́nh bị té ngă vào vũng nước. Thế là áo
quần của ông quan cũng dơ dáy y như vị khách kia. Nhưng
lần này không ai dám cười nhạo nữa. Sau đó, vị quan lớn
đã cầm tay vị khách quý đưa vào pḥng tiệc. Đến lúc
này thì vị khách chẳng c̣n lư do nào để chối từ nữa.
Chính hành động cố t́nh té ngă của vị quan lớn, nên giống
như vị khách quý đã đưa được ông vào bàn dự tiệc, thì
Con Thiên Chúa vô cùng thánh thiện đã hóa nên người
phàm để làm cho người phàm chúng ta được trở nên con
Thiên Chúa.
2) GIÁ TRỊ CỦA ĐỨC KHIÊM HẠ GIỮA ĐỜI THƯỜNG:
Một tài xế xe tải kia không dám cho xe tải chạy qua cầu, v́
theo anh nghĩ chiếc xe tải có mui xe cao hơn thành cầu tới
10 phân. Trong lúc tiến thoái lưỡng nan, không biết nên giải
quyết thế nào, th́ có người đề nghị với anh: Hăy x́ bớt hơi
cho các bánh xe xẹp xuống. Anh tài xế liền làm theo lời
khuyên này và cuối cùng chiếc xe của anh đă dễ dàng qua
cầu an toàn.
X́ hơi cho 4 bánh xe xẹp bớt cũng tương tự như thái độ
khiêm nhường. Trong giao tiếp với tha nhân, nếu “biết ḿnh
biết người, sẽ trăm trận trăm thắng!”. Cũng vậy, nếu biết
ứng xử khiêm hạ với tha nhân thì chúng ta sẽ gây được
thiện cảm với họ và dễ thành công trong mọi việc.
3) KHIÊM TỐN LÀ LUÔN TRONG TƯ THẾ QUÂN B̀NH:
Một hôm Khổng Tử tới thăm miếu vua Hoàn Công nước Lỗ, thấy
một chiếc lọ đứng nghiêng th́ hỏi thăm và được người giữ
miếu cho biết như sau:
- Cái lọ này là một bảo vật, thuở trước nhà vua luôn để gần
ngai vàng để nhắc nhở ḿnh.
Khổng Tử nói:
- Ta nghe đồn nhà vua có một bảo vật: không cho nước vào th́
lọ đứng nghiêng ; Đổ nước vào vừa phải th́ lọ sẽ đứng thẳng.
C̣n nếu đổ nước đầy tới miệng th́ lọ lại sẽ bị đổ ngă. Có lẽ
đó chính là chiếc lọ này chăng?
Rồi ngài bảo học tṛ múc nước để kiểm tra th́ kết quả đúng
như thế.
- Bấy giờ Khổng Tử mới dạy bài học về sự trung dung như sau:
Cái lọ của vua Hoàn Công chính là bài học giúp thực hành lối
sống quân b́nh để khỏi bị sụp đổ. Người thông minh th́ hăy
giữ quân b́nh bằng cách ứng xử như người bình thường chứ
không muốn cho mình trổi vượt hơn người khác. Kẻ lập được
công to th́ hăy giữ quân b́nh bằng thái độ và lời nói khiêm
tốn chứ không khoe khoang thành tích hơn người của
ḿnh. Kẻ có sức khỏe vô địch th́ nên giữ quân b́nh bằng thái
độ nhẫn nhịn chịu đựng tha nhân chứ không “ỷ mạnh hiếp
yếu, lấy thịt đè người”. Nếu đang là một người giầu có
th́ hăy giữ quân b́nh trong cách tiêu dùng và quảng đại
chia sẻ cơm áo cho người nghèo khổ túng thiếu”.
4) SỨC MẠNH THUYẾT PHỤC CỦA GƯƠNG SÁNG:
Tại một bệnh viện, một bé gái được đưa vào phòng
giải phẫu. Bác sĩ nói: “Cháu ạ, trước khi giải
phẫu, ta phải làm cho cháu ngủ đã!” Cô bé, vốn được
bà mẹ đạo đức huấn luyện từ nhỏ về thói quen cầu
nguyện trước khi đi ngủ, liền đáp: “Ồ, nếu bác sĩ
làm cho cháu ngủ, thì xin hãy để cho cháu được cầu
nguyện trước đã”. Rồi em ngồi dậy sốt sắng cầu
nguyện. Sau một phút, em nói: “Bây giờ thì bác sĩ
có thể cho cháu bắt đầu ngủ được rồi đấy!” Sau đó,
chính bác sĩ giải phẫu cũng âm thầm cầu nguyện khi
sắp bắt tay vào việc chuyên môn gây mê và giải phẫu
khối u cho em nhỏ. Đây là lần đầu tiên ông cầu nguyện
sau 30 năm mất đức tin. Chính gương sáng cầu nguyện
của cô bé yếu đuối đã có sức khơi dậy niềm tin nơi
vị bác sĩ nhiều năm xa Chúa!
3.THẢO LUẬN: Khi chịu phép rửa tội, chúng ta đã
được công nhận là con yêu dấu của Chúa Cha như Đức
Giê-su xưa. Người cũng truyền cho các môn đệ phải làm chứng
cho Người (Cv 1,8). Vậy ngày nay các tín hữu cần làm chứng
cho Đức Giê-su bằng cách nào?
4.SUY NIỆM:
1) PHÂN BIỆT HAI LOẠI PHÉP RỬA:
- Gio-an Tẩy Giả đă phân biệt hai loại phép rửa với
dân chúng Do Thái như sau: “Tôi rửa anh chị em trong nước,
nhưng có Đấng cao trọng hơn tôi đang đến sau tôi...Nhưng
Người có trước tôi, và tôi không xứng đáng cởi giây giày cho
Người. Người sẽ rửa anh chị em trong Thánh Thần và Lửa”.
Gio-an cũng làm chứng về Ngôi vị Con Thiên Chúa của Đức
Giê-su như sau: “Tôi không biết Người, nhưng Đấng sai tôi
làm phép rửa trong nước phán bảo tôi: Ngươi thấy Thánh Thần
ngự xuống trên ai, th́ đó chính là Đấng làm phép rửa trong
Chúa Thánh Thần. Tôi đă thấy và tôi làm chứng Người Chính là
Con Thiên Chúa...”
- Phân biệt hai loại phép Rửa: Phép rửa sám hối bằng nước
sông của Gio-an Tẩy Giả, và phép rửa trong Thánh Thần và lửa
của Đức Giê-su như sau:
+ Phép rửa sám hối bằng
nước sông: Đức Giê-su đă đến xếp hàng xin
Gio-an làm phép rửa bằng nước sông Gio-đan để được Thiên
Chúa xác nhận là Đấng Thiên Sai, như Gio-an Tẩy Giả đă nói:
“Để Ngài được tỏ ḿnh ra với dân Ít-ra-en, nên tôi mới đến
làm phép rửa trong nước”. Người chịu phép Rửa bằng nước được
Gio-an d́m ḿnh xuống dưới mặt nước bày tỏ ḷng “sám hối để
được ơn tha tội” (x. Mc 1,4), và được gia nhập vào đoàn ngũ
những người sẽ đón nhận ơn cứu độ của Đấng Thiên Sai sắp đến
ban cho.
+ Phép rửa tái sinh
trong Chúa Thánh Thần: Đây là bí tích Rửa
Tội nhân danh Chúa Ba Ngôi do Chúa Giê-su thiết lập. Trước
khi lên trời, Chúa Giê-su Phục Sinh đă truyền cho các môn đệ
cử hành bí tích rửa tội như sau: “Thầy đă được trao toàn
quyền trên trời dưới đất. Vậy anh em hăy đi và làm cho muôn
dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa
Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần...” (Mt 28,18-19). Phép rửa
tội của Chúa Giê-su ám chỉ toàn bộ công tŕnh cứu độ bằng
sự chết và phục sinh của Người như Người đă nói trước cuộc
khổ nạn: “Thầy c̣n một phép rửa phải chịu, và ḷng Thầy khắc
khoải biết bao cho đến khi việc này hoàn tất” (Lc 12,50).
Những ai chịu phép rửa tội do Đức Giê-su thiết lập sẽ nhận
được Thần Khí tẩy sạch mọi vết nhơ tội lỗi, sẽ được Thiên
Chúa ban tặng một quả tim mới bằng thịt biết yêu thương,
thay cho quả tim đă hóa ra chai đá (x. Is 44,3).
2) PHÉP RỬA TỘI GIÚP LOẠI TRỪ CÁC THÓI HƯ THUỘC THỂ XÁC:
Hôm nay Hội thánh cũng muốn nhắc lại những cam kết
trong ngày chịu phép rửa tội. Qua nghi lễ thanh tẩy
bằng nước, diễn tả mầu nhiệm Tử nạn và Phục sinh của Đức
Giê-su, Hội thánh nhắc nhở các tín hữu phải chết đi cho
những ǵ thuộc về ma quỉ, thế gian cùng các đam mê tội
lỗi bất chính để cùng Người sống lại một cuộc sống
mới làm con Thiên Chúa trong Chúa Thánh Thần.
Chết đi cho các thói hư chính là loại trừ óc bè phái cục bộ,
gây chia rẽ nội bộ, thói tự cao tự đại cho ḿnh là nhất và
hay lên mặt kết án kẻ khác, thói tự ái cao không chấp
nhận những góp ư phê b́nh của tha nhân đối với các sai sót
khuyết điểm của ḿnh. Chết đi cho những việc làm xấu xa như:
tham ô hối lộ, ăn cắp của công, bóc lột người nghèo, giết
người cướp của, chè chén say sưa, cờ gian bạc lận, gian tham
tục tĩu, loại bỏ những ư nghĩ đen tối, những lời nói hành,
“gắp lửa bỏ bàn tay người”, lên án bất công cho những kẻ
ḿnh không ưa, nói sai sự thật, thói ưa tọc mạch soi mói vào
đời tư của người khác...
3) PHÉP RỬA TỘI TÁI SINH TA LÀM CON THIÊN CHÚA:
- Ngày lễ hôm nay nhắc nhở chúng ta ý thức
và sống ơn gọi khi chịu phép rửa tội: Được biến hóa
nên con của Thiên Chúa giống Đức Giê-su như Tin Mừng đă
ghi nhận: “Lại có tiếng từ trời phán rằng: “Con là
Con của Cha. Ngày hôm nay, Cha đã sinh ra Con” (Lc 3,22).
Như vậy, phép rửa tội không những là một lễ nghi gia
nhập đạo, mà c̣n là khởi đầu của một cuộc sống mới làm
con Thiên Chúa và sẽ kéo dài suốt cuộc đời người tín
hữu. Chúng ta phải sống thế nào để Thiên Chúa có thể
nhận chúng ta là con thảo như đã từng công nhận Đức
Giê-su sau khi Người chịu phép Rửa của Gio-an: “Đây là Con
yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người” (Mt 3,17).
- Vậy thế nào là một “người con yêu dấu luôn làm Chúa Cha
hài ḷng?:
+ Hiểu biết ư muốn của
cha ḿnh: Đức Giê-su luôn cầu nguyện kết hiệp
với Cha, hiểu biết thánh ư Cha và luôn làm theo ư Cha.
Người cũng cho các môn đệ biết: “Lương thực của Thầy là thi
hành ư muốn của Đấng đă sai Thầy, và hoàn tất công tŕnh của
Người” (Ga 4,34). Sau bữa Tiệc Ly, Người đă cùng 3 môn đệ
vào vườn Cây Dầu và cầu nguyện với Cha: “Cha ơi, nếu được,
xin cho chén này rời khỏi con. Nhưng xin đừng theo ư con, mà
xin theo ư Cha” (Mt 26,39).
+ Chiếu ánh sáng đức tin
bằng các việc lành: chúng ta phải chiếu ánh
sáng của Chúa bằng việc thăm viếng để chia sẻ và phục vụ cụ
thể như lời Chúa Giê-su phán: “Ánh sáng của anh em phải
chiếu giăi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc
tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự
trên trời” (Mt 5,16). Cần năng cầu nguyện với Chúa Cha với
tâm t́nh con thơ phó thác như lời kinh Chúa Giê-su dạy:
“Chúng con nguyện danh Cha cả sáng, nước Cha trị đến, ư Cha
thể hiện dưới đất cũng như trên trời...”. Cuộc sống của mỗi
tín hữu chúng ta phải biểu lộ cho lương dân nhận biết
chúng ta thực là con Thiên Chúa.
4) PHÉP RỬA TỘI GIÚP TA CHU TOÀN SỨ VỤ LÀM CHỨNG CHO
CHÚA:
Sau khi chịu phép Rửa Tội và Thêm Sức, chúng ta sẽ được
thánh hóa nhờ Thần Khí của Chúa Ki-tô Phục Sinh. Từ đây
chúng ta có bổn phận làm chứng cho Chúa Giê-su như sau:
+ Làm chứng bằng một cuộc sống hiếu
thảo luôn làm vui lòng Chúa Cha như Đức Giê-su (x
Mt 3,17): Mỗi tín hữu cần năng kết hiệp bằng sự đọc kinh cầu
nguyện sớm tối; Dành ra thời gian để đọc một đoạn Lời Chúa
rối suy niệm để t́m hiểu ư Chúa muốn cho ḿnh phải làm ǵ và
cầu xin Chúa giúp thực hành theo gương mẫu và lời dạy của
Đức Giê-su (x Dt 10,9; Mt 26,39); Cần ư thức phải tích cực
góp phần xây dựng môi trường ḿnh đang sống trở nên “Trời
Mới Đất Mới” (Kh 21,1-4), ngày một an toàn sạch đẹp hơn,
công b́nh nhân ái hơn...
+ Làm chứng cho Đức Giê-su không phải lúc nào cũng nói về
Chúa, nhưng là luôn sống
đức tin bằng việc thực hành đức cậy và chiếu
sáng đức mến qua cách ứng xử với tha nhân: Câu
chuyện bé gái sắp bị mổ đă yêu cầu được một phút cầu
nguyện với Chúa, đã có sức lay động đức tin chai đá nguội
lạnh của viên bác sĩ giải phẫu đă bỏ cầu nguyện nhiều
năm.
+ Làm chứng bằng việc quyết tâm loại bỏ
“con người thuộc thể” bằng cách xin ơn Thánh Thần để luôn
theo gương mẫu và lời dạy của Đức Giê-su như thánh
Phao-lô đă viết: “Anh em đă được trỗi dậy cùng với Đức Ki-tô,
nên hăy t́m kiếm những ǵ thuộc thượng giới, nơi Đức Ki-tô
đang ngự bên hữu Thiên Chúa” (Cl 3, 1-2).
+ Làm chứng bằng việc chu
toàn sứ vụ loan báo Tin Mừng, nghĩa là làm cho “danh
Cha cả sáng, Nước Cha trị đến, ư Cha thể hiện dưới đất cũng
như trên trời” (Mt 6,9-10), bằng lời nói việc làm
là chia sẻ quảng đại và khiêm tốn phục vụ những người bệnh
tật hoặc bị bỏ rơi... Nhờ đó anh em lương dân sẽ dễ dàng
nhận biết tin yêu Chúa như Đức Giê-su đă dạy: “Ánh sáng của
anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy
những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của
anh em, Đấng ngự trên trời” (Mt 5,16).
5.NGUYỆN CẦU:
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin cho chúng con học tập nơi Chúa
nhân đức hiền lành và khiêm nhường trong lòng. Xin cho
chúng con luôn biết nhận ra những thiếu sót và lầm lỗi
của ḿnh để tu sửa đời sống. Xin cho chúng con tránh tìm
cách nổi trội hơn anh em nhưng luôn chọn nhỏ hơn tha nhân
về quyền lợi địa vị, nhưng lớn hơn tha nhân về trách nhiệm
phục vụ. Xin cho chúng con luôn viết ăn nói khiêm tốn
nhỏ nhẹ, tránh la mắng to tiếng với người dưới, cho
chúng con biết nói ít làm nhiều như lời ông Gio-an Tẩy
Giả: “Người cần phải lớn lên c̣n tôi phải lu mờ đi...” Nhờ
đó, “hữu xạ tự nhiên hương”: qua chúng con, anh em
lương dân sẽ nhận biết yêu mến Chúa để cùng được
chia sẻ niềm vui ơn cứu độ trong gia đ́nh Hội Thánh với
chúng con.
X)HIỆP CÙNG MẸ MARIA.
Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON. |