(38) Trong lúc giảng dạy, Đức Giêsu nói rằng: “Anh em phải coi chừng những ông kinh sư ưa dạo quanh, xúng xính trong bộ áo thụng, thích được người ta chào hỏi ở những nơi công cộng. (39) Họ ưa chiếm ghế danh dự trong hội đường, thích ngồi cỗ nhất trong đám tiệc. (40) Họ nuốt hết tài sản của các bà góa, lại còn làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ. Những người ấy sẽ bị kết án nghiêm khắc hơn”. (41) Đức Giêsu ngồi đối diện với thùng tiền dâng cúng cho Đền Thờ. Người quan sát xem đám đông bỏ tiền vào hòm đó ra sao. Có lắm người giàu bỏ thật nhiều tiền. (42) Cũng có một bà góa nghèo đến bỏ vào đó hai đồng tiền kẽm, trị giá một phần tư đồng bạc Rôma. (43) Đức Giêsu liền gọi các môn đệ lại và nói: “Thầy bảo thật anh em: bà góa nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết. (44) Quả vậy, mọi người đều rút từ tiền dư bạc thừa của họ mà đem bỏ vào đó. Còn bà này, thì rút từ cái túng thiếu của mình mà bỏ vào đó tất cả tài sản, tất cả những gì bà có để sống.

2. Ý CHÍNH: Bà goá nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết (c.43):

Bài Tin Mừng hôm nay được chia làm hai phần tương ứng với hai hạng người tiêu biểu trong đạo Do thái là giới kinh sư và giới bà góa nghèo như sau: Trước hết, Đức Giêsu khiển trách thói đạo đức giả của các kinh sư Do thái, được biểu lộ qua 4 thói xấu như sau: ăn mặc đài các, tìm kiếm hư danh, tranh giành địa vị, đạo đức vụ lợi. Sau đó, Người đề cao lòng đạo đức của một bà góa nghèo, biểu lộ qua việc dâng cúng tiền bạc vào Đền Thờ. Tuy số tiền bà dâng không bao nhiêu, nhưng nhờ có lòng hy sinh, nên bà đã được Đức Giêsu đánh giá là đã bỏ vào thùng nhiều hơn mọi người.

3. CHÚ THÍCH:

- C 38: + “Anh em phải coi chừng những ông kinh sư”: Đức Giêsu cảnh giác dân chúng coi chừng kẻo bị lây nhiễm các thói xấu của các kinh sư hay luật sĩ. + xúng xính trong bộ áo thụng: Áo thụng là loại áo choàng dài chấm đất mà các tư tế thường xử dụng khi làm việc tế tự. Người Do thái thường tỏ lòng tôn kính đối với các tư tế. Các kinh sư cũng thích mặc loại áo này để tỏ ra mình có lòng đạo đức và cũng mong được dân chúng kính trọng như vậy. Đây là thói xấu kiêu ngạo, tự cao tự đại (x. Mt 23,5). + thích được người ta chào hỏi ở những nơi công cộng: Người Do thái hay chào hỏi các kinh sư, là những người giải thích Kinh Thánh tại các hội đường vào ngày Sabát. Danh hiệu “rápbi” có nghĩa là “đại nhân của tôi”, được dùng để xưng hô khi nói chuyện với các kinh sư. Vì muốn được chào hỏi tôn kính, nên các ông thích đi đi lại lại ở nơi có nhiều người qua lại để được thiên hạ bái chào. Đây là thói xấu ham mê danh vọng.

- C 39-40: + chiếm ghế danh dự trong hội đường: Tại mỗi hội đường Do thái đều có một chiếc ghế danh dự đặt trước tủ đựng kinh sách. Đối diện với cộng đoàn là chỗ dành cho những bậc vị vọng. Ai ngồi ở đây thì không bị che khuất và mọi người trong hội đường có thể nhìn thấy họ. Các kinh sư vốn tự cao nên thích ngồi ở hàng ghế danh dự này. Đây là thói xấu ham mê chức quyền. + thích ngồi cỗ nhất trong đám tiệc: Tại đám tiệc của người Do thái, vị trí chỗ ngồi được xếp đặt rõ ràng. Chỗ danh dự nhất là ở bên phải gia chủ. Chỗ thứ hai là bên trái, và tiếp tục như vậy từ phải sang trái chung quanh bàn ăn. Người ta dễ dàng nhận ra thứ bậc của người khách, căn cứ vào chỗ ngồi được gia chủ sắp xếp cho họ trong bữa tiệc. + nuốt hết tài sản của các bà góa: Các bà góa thường thiếu hiểu biết, nhẹ dạ nên được xếp vào hạng người cần được quan tâm giúp đỡ (x. Đnl 24,17.19). Mỗi khi bị bắt nạt chèn ép, các bà góa thường cậy nhờ các kinh sư bênh vực. Đây là cơ hội thuận tiện để một số phần tử xấu trong hàng ngũ kinh sư lợi dụng làm tiền, bằng cách chỉ vẽ Lề luật và hứa cầu nguyện cho. + làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ: Việc các kinh sư và người biệt phái hay cầu nguyện dài dòng thì ai cũng rõ. Người ta bảo rằng: Những bài cầu nguyện ấy không nhằm dâng lên Thiên Chúa tâm tình yêu mến mà chỉ nhằm phô trương công đức trước mặt người đời. Do đó, họ cố tình cầu nguyện tại ngã ba đường, nơi mà người ta dễ thấy và sẽ ca tụng lòng đạo đức của họ. + họ sẽ bị kết án nghiêm khắc hơn: Luật Môsê coi việc xử tệ với các người cô thế cô thân, trong đó có các bà góa là một trọng tội và sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc (x. Xh 22,21-23). Đức Giêsu cho biết: Những hành vi này của các kinh sư chỉ là hình thức đạo đức giả và vụ lợi, nên họ sẽ bị kết án nghiêm khắc trong ngày tận thế.

- C 41-42: + Đức Giêsu ngồi đối diện với thùng tiền dâng cúng cho Đền Thờ. Người quan sát xem đám đông bỏ tiền vào đó ra sao: Giữa sân dành cho dân ngoại và sân dành cho phụ nữ là cửa Đẹp. Đức Giêsu đã đến ngồi tại đó sau khi đã tranh luận trong sân dành cho dân ngoại và tại hành lang Đền Thờ. Trong sân dành cho phụ nữ có đặt mười ba thùng đựng tiền của dân chúng tự nguyện đóng góp, dùng để làm bánh tế lễ, mua dầu đèn và các chi phí khác.+ bà góa nghèo: Một thân phận đáng thương vì bị cô thế cô thân không nơi nương tựa, nhất là vì nghèo về tiền bạc vật chất. + hai đồng tiền kẽm trị giá một phần tư đồng bạc Rôma: Đây là đơn vị tiền tệ nhỏ nhất, ám chỉ sự nghèo khó cùng cực của bà này. Sở dĩ tác giả chú thích hai đồng tiền kẽm trị giá một phần tư đồng bạc Rôma là nhằm giúp các độc giả La-Hy thời bấy giờ dễ hiểu hơn. Ở đây Máccô muốn nhấn mạnh đến sự tương phản giữa hai số tiền dâng cúng của hạng người giàu và kẻ nghèo hèn.

- C 43-44: + Bà góa nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết: Nhiều hơn ai hết là tính theo tỷ lệ giữa số tiền dâng cúng và tài sản của bà góa này. Hành động của bà được Đức Giêsu đánh giá cao, vì bà đã dâng ngay cả những cái cần cho cuợc sống hằng ngày, giống như lời Đức Chúa nói với Ngôn sứ Samuen khi truyền cho ông xức dầu phong Đavít lên làm vua thay thế Saun: “Người phàm chỉ thấy điều mắt thấy, còn Đức Chúa thì thấy tận đáy lòng” (1 Sm 15,7). + mọi người đều rút từ tiền dư bạc thừa: Của dư thừa ám chỉ sự dâng cúng kém giá trị, vì “của nhiều lòng ít”. + còn bà này thì rút từ cái túng thiếu của mình: Bà góa nghèo này “của ít lòng nhiều”. Tuy dâng ít tiền nhưng lại kèm theo sự hy sinh, và quý giá nhất là hy sinh ngay cái cần cho sự sống của mình.

HỎI: 1- Đức Giêsu đã quở trách bọn luật sĩ biệt phái về các thói xấu nào? 2-Đức Giêsu đánh giá thế nào về hai đồng tiền kẽm mà bà góa nghèo đã dâng? Tại sao?

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: Thầy bảo thật anh em: “Bà góa nghèo đã bỏ thùng nhiều hơn ai hết” (43).

2. CÂU CHUYỆN:

Một bà nọ là thành viên của một hội đoàn đạo đức chuyên đi làm công tác bác ái xã hội. Một hôm, bà nhận được giấy mời đến dự buổi họp mặt bất thường để quyên góp giúp đồng bào bị thiên tai lũ lụt vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. Bà dự tính kỳ họp này sẽ tình nguyện đóng góp số tiền 100.000 đồng. Nhưng trong buổi họp, khi thấy có nhiều Hội viên khác cũng đóng góp số tiền 100.000 đồng ngang bằng với mình, bà muốn tỏ ra hơn người, nên khi tới phiên, bà đã ghi vào sổ vàng cứu trợ số tiền 200.000 đồng. Rồi thay vì rút bao thư chứa 200.000 đồng, thì bà lại rút nhầm bao thư trong đó có số tiền 500.000 đồng mà bà định mang đi mừng đám cưới con trai của bà bạn thân vào sau buổi họp hôm đó. Khi phát hiện ra đã đưa lộn phong bì, bà muốn đến bàn thu ngân đòi lấy lại số tiền đã đưa dư kia, nhưng lại sợ sẽ bị mất thể diện trước mặt người khác. Cuối cùng bà đành chịu vậy, nhưng tự trách mình đã không cẩn thận kiểm tra trước khi trao phong bì cho người thu ngân và nhiều ngày sau đó vẫn cảm thấy tiếc mãi số tiền đã lỡ ủng hộ thêm ngoài dự tính kia.

3. THẢO LUẬN: Chúa phán: “Anh em hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng đã dằn đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em. vì anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy”(Lc 6,38). Trong những ngày này mỗi người chúng ta cần cho những người đang sống chung trong cùng một mái nhà với ta, làm việc chung trong một công sở, một xí nghiệp, trường học, sinh hoạt chung trong cùng một Hội đoàn... những gì thiết thực và hợp với khả năng của mình nhất?

4. SUY NIỆM:

1- Giá trị của một việc bác ái từ thiện căn cứ trên thiện chí của người cho. Lòng tốt của người đàn bà trong câu chuyện trên là đã quyết định giúp số tiền 100.000 đồng. Nhưng thực tế bà đành miễn cưỡng ghi sổ vàng cứu trợ số tiền 200.000 đồng do kiêu ngạo muốn trổi vượt hơn người khác để tìm tiếng khen. Do đó, bà đã được thưởng công rồi (x. Mt 6,2). Việc rút nhầm bao thơ 500.000 đồng là ngoài ý muốn của bà. Bà muốn đòi lại số tiền đã đưa dư kia, nhưng do sĩ diện nên cuối cùng đã không làm. Vì thế, số tiền đóng góp thêm ấy không có giá trị về mặt thiêng liêng trước tòa phán xét sau này.

2- Trong Tin Mừng Máccô hôm nay cũng có ba hạng người hành động giống như người đàn bà trong câu chuyện trên đây:

+ Thứ nhất là hạng kinh sư: Làm việc đạo đức với ý định tìm kiếm danh lợi hay chức vị quyền hành. Họ thích mặc lễ phục trịnh trọng, làm bộ đọc kinh lâu giờ để được người khác khen ngợi và được tạ nhiều tiền ; Họ cũng dành ngồi chỗ danh dự trong hội đường và các bữa tiệc. Việc bố thí cho người nghèo được các kinh sư thực hiện cũng mang tính phô trương công đức (x. Mt 6,2)... nên không những không được thưởng, mà còn “bị kết án nghiêm khắc hơn” (x. Mc 12,40).

+ Thứ hai là hàng giàu có: Dâng cúng bằng những số tiền dư thừa, làm vì sĩ diện, sợ dâng ít sẽ bị chê cười, cho đi để khỏi bị quấy rầy, hay vì mê tín sợ nếu không dâng cúng sẽ bị Chúa lấy lại tất cả tài sản. Vì thiếu thành tâm thiện chí, nên việc dâng cúng của họ không có giá trị và không được công phúc trước tòa phán xét sau này.

+ Thứ ba là hạng đạo đức thực sự: Họ thành tâm làm các việc bác ái do lòng mến Chúa thôi thúc. Họ quảng đạo dâng cho Chúa mọi sự mình có, giống như bà góa nghèo trong Tin Mừng đã được Đức Giêsu đánh giá cao như sau: “Bà góa nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết... Bà rút từ cái túng thiếu của mình mà bỏ vào đó tất cả những gì bà có để sống” (Mc 12,43-44).

3- Về 3 cách cho: Một là cho cách bất đắc dĩ; Hai là cho vì bổn phận đòi buộc; và ba là cho với tình yêu thương thực sự:

+ Người cho cách bất đắc dĩ miễn cưỡng cho nên cảm thấy bực bội khó chịu, biểu lộ qua câu nói: “Tôi rất bực khi phải thí cho hắn ít tiền để hắn khỏi đến đây quấy rầy nữa!”.

+ Người cho vì bổn phận thì cũng miễn cưỡng phải cho, do lương tâm đòi buộc: Cho để tránh bị lương tâm cáo trách, biểu lộ qua câu nói: “Tôi bị rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan: Bỏ thì thương mà vương thì tội! Thôi thì đành phải giúp đỡ hắn ta cho xong bổn phận!”.

+ Người cho vì tình yêu thương thì tự nguyện cho và cho cách vui lòng. Nếu người kia từ chối thì người cho cảm thấy buồn. Tâm trạng ấy biểu lộ qua câu nói: “Tôi rất vui khi có dịp chia sẻ những khó khăn thiếu thốn mà anh đang phải chịu”.

4- Chúa luôn nêu gương quảng đại cho chúng ta học tập như sau:

+ Chúng ta chỉ cần một bông hoa, thì Ngài lại cho cả cánh rừng. + Chúng ta chỉ xin vài ngụm nước, thì Ngài lại cho cả dòng suối. + Chúng ta chỉ cần vài hạt cát, thì Ngài lại cho cả bãi biển, + Chúng ta chỉ xin lương thực hàng ngày, thì Ngài lại cho cả Thân Mình Máu Huyết của Ngài.

Vậy chúng ta có thể hiến dâng cho Chúa và tha nhân những gì trong những ngày sắp tới? Ngoài tiền bạc vật chất, chúng ta còn có thể dâng cho Chúa thời giờ, sức lực, tài năng và con tim của mình. Chẳng hạn: Tôi sẽ thánh hóa ngày Chúa Nhật bằng cách đi đến nhà thờ tham dự thánh lễ, chầu phép lành, các lớp giáo lý, “Học sống Lời Chúa”, thi hành công tác bác ái xã hội và tông đồ truyền giáo...

5- PHĂNGSÍT BANPHUA (francis balfour) đã kê ra một số việc cho quảng đại như sau:

+ “Món quà đẹp nhất cho kẻ thù của ta chính là lòng khoan dung tha thứ,

+ Quà cho bạn bè của ta là sự trung tín và chân thành,

+ Quà cho các em bé là gương sáng khiêm nhường phục vụ

+ Quà cho người cha trong gia đình là sự tôn kính và vâng lời,

+ Quà cho bà mẹ là trái tim cháy lửa yêu thương,

+ Và cuối cùng, quà cho người chung quanh là những cái bắt tay thân ái và sự chia sẻ tinh thần vật chất và nhiệt tình phục vụ của ta”.

5. NGUYỆN CẦU

- Lạy Chúa Giêsu. Người ta thường nói: “Trâu chết để da, người chết để tiếng”. Loài người chúng con hầu như ai cũng muốn được người khác khen ngợi. Lời khen chính là sự công nhận giá trị và phẩm chất của một người hay một việc. Lời khen chính là sự động viên, một thứ “nước uống trợ lực”, tiếp thêm sức mạnh giúp người ta cố gắng làm việc ngày một tốt hơn. Nhưng nếu ai làm việc chỉ vì tiếng khen, rồi khi không được người trên quan tâm khen ngợi, thì họ sẽ phàn nàn kêu trách vì nghĩ bị bỏ rơi. Làm việc mà chỉ tìm tiếng khen thì việc tốt ấy sẽ không được Chúa thưởng công sau này! (x. Mt 6,2.5.16).

- Lạy Chúa. Cách đánh giá của Chúa thật khác xa cách nhìn nhận sự việc của con, vì “Loài người thì nhìn mặt, còn Chúa lại nhìn lòng!” (1 Sm 16,7). Chúa khen bà góa nghèo đã bỏ tiền dâng cúng nhiều hơn ai hết. Bà được Chúa khen không phải vì số tiền nhỏ bé đã dâng, nhưng vì lòng mến Chúa và sự hy sinh cao cả của bà: “Bà đã dâng tất cả những gì mình có để nuôi sống mình”. Về phần con, lạy Chúa, nhiều khi con làm việc bác ái hay phục vụ tha nhân không hoàn toàn do lòng mến, mà chỉ vì muốn được khen ngợi, nên con dễ nản lòng khi không được khen đúng mức... Con đã vô tình trở thành một người Pharisêu của thời đại ngày nay! Xin Chúa thanh luyện ý hướng của con. Xin cho con biết làm các việc tốt trong sự âm thầm để được Chúa ban thưởng ở đời sau. Con tin rằng: “Hữu xạ tự nhiên hương”: Những việc con làm thực sự là tốt, thì dù có bị người khác ganh ghét nói xấu, thì nó vẫn tốt và có giá trị làm chứng cho Chúa như Chúa đã phán: “Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời” (Mt 5,16).

X. HIỆP CÙNG MẸ MARIA.

Đ. XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.